XOLESTAZ SHAROITIDA INGICHKA ICHAKNING NERV VA ENDOKRIN TIZIMLARINING MOSLASHUVCHANLIGI
Keywords:
Xolestaz, ingichka ichak, enterik nerv tizimi, endokrin tizim, moslashuvchanlik, morfologik o‘zgarishlar, gastrointestinal tizim, enteroendokrin hujayralar, safro oqimi buzilishi, peristaltika.Abstract
Xolestaz – safro oqimi buzilishi bilan xarakterlanadigan patologik holat bo‘lib, u organizmning bir qator tizimlariga, jumladan, ingichka ichakning nerv va endokrin tizimlariga sezilarli ta'sir ko'rsatadi. Bu sharoitda ichakning enterik nerv tizimi hamda endokrin hujayralari safro oqimining cheklanishiga javoban moslashuv mexanizmlarini ishga soladi. Bundan tashqari, endokrin tizimga mansub enteroendokrin hujayralar safro oqimi cheklanganida moslashuvchan javob beradi. Bunda ichakda turli gormonlarning sekretsiyasi o‘zgaradi, bu esa ichakning sekretor va emilim jarayonlarini o‘zgartiradi. Masalan, gormonlar, jumladan, sekretin va somatostatin kabi molekulalar me'da-ichak tizimining faoliyatini moslashtiruvchi asosiy omillar sifatida ta'sir qiladi. Bu o‘zgarishlarning chuqur o‘rganilishi xolestaz holatida ichak kasalliklarini davolashda yangi yondashuvlarni ishlab chiqishda muhim ahamiyat kasb etadi.
