MILLIY REALIYALARNI TARJIMADA AKS ETTIRISH VA ULARNI TARJIMA QILISH USULLARI (O’TKIR HOSHIMOVNING “DUNYONING ISHLARI”QISSASI ASOSIDA)
Keywords:
Kalit so‘zlar: milliy va madaniy so'zlar, realiya, transliteratsiya, transkripsiya, kalkalash, analogiya, tasviriy usul.Abstract
Anotatsiya: Ushbu maqolada Oʻtkir Hoshimovning «Dunyoning Ishlari» asarida
uchraydigan madaniy realiyalar tahlil etiladi. Realiya madaniyat va urf-odatlarni aks
ettiruvchi tushunchalar boʻlib, ularni tarjima qilish qiyin. Asarda Oʻzbek xalqining
urf-odatlari, turmush tarzi va kundalik hayoti realiyalar orqali yetkaziladi. Maqolada
asardagi realiyalar tahlil qilinib, ularning ma'nosi va qaysi sahifada uchragani
haqidagi ma'lumotlar keltiriladi.Maqolada tarjima jarayonida uchraydigan
realiyalarning ahamiyati haqida fikr-mulohazalar yuritilgan. Shuningdek badiiy asar
tarjimasida realiyalarning ahamiyati, xususiyatlari va misollar yoritib berilgan.
Hamda, tarjima usullari va strategiyalarining ahamiyati haqida fikrlar bildiriladi.
Milliy realiyalar – bu bir xalqning madaniyati, urf-odatlari va an'analarini aks
ettiruvchi unsurlardir. Tarjimada milliy realiyalarni to'g'ri ifodalash, tarjima
jarayonining muhim qismidir, chunki bu madaniyatlararo aloqalarni rivojlantiradi va
o'zaro tushunishni yaxshilaydi. Tarjimon milliy realiyalarni o'zlashtirish va ularni
boshqa madaniyatga moslashtirish jarayonida turli muammolarga duch keladi. Ushbu
realiyalar til, urf-odatlar, maxsus atamalar va madaniy kontekstlar bilan bog'liq
bo'lishi mumkin. Tarjimonlar ushbu elementlarni o'zlarining tarjimalarida qanday aks
ettirishlari kerakligi haqida o'ylashlari zarur.
References
Foydalangan adabiyotlar ro'yxati
1. A. E. Mamatov “Zamonaviy Lingvistika” 2019, Toshkent
2. Butayev Sh., Irisqulov A., Ing.-O’zb, O’zb-Ing. Lug’at. www.ziyouz.com
kutubxonasi
3. Bakiyev F “Gid ekskursovodlik matnlarida ekvivalentsiz birliklar tarjimasi”
maqolasi, “Til, madaniyat, tarjima va muloqot” Respublika ilmiy-ommaviy
konferensiyasi materiallari- Samarqand, 2016-2017 noyabr.
4. Bakiyev F. “Til, madaniyat, tarjima va muloqot” Respublika ilmiy-ommaviy
konferensiyasi materiallari- Samarqand, 2016-2017 noyabr.
5. E.Ochilov “Badiiy tarjima masalalari”-Toshkent, 2014.
6. https://scholar.google.com/citations?view_op=view_citation&hl=ru&user=
0Ie2GvAAAAAJ&citation_for_view=0Ie2GvAAAAAJ:2osOgNQ5qMEC.
7. O’tkir Hoshimovning " Nur borki soya bor " Toshkent 2017, 23-noyabr
