RAQAMLI FIRIBGARLAR AVJIDA

##article.authors##

  • Umarov Bekzod Azizovich ##default.groups.name.author##
  • Mashxuraxon Mamatxalilova G’ofurjon qizi ##default.groups.name.author##

##semicolon##

Kalit so’zlar: Raqamli firibgarlik, Mashinali o’rganish (Machine Learning), Raqamli xavfsizlik, Firibgarlikni aniqlash, Shaxsiy ma’lumotlar himoyasi, Texnologik tahdidlar, Ma’lumotlarni tahlil qilish, Xavfsizlik strategiyalari, Bank kartalari firibgarligi, Sun’iy intellekt, Onlayn xavfsizlik, Ijtimoiy tarmoqlarda xavfsizlik, Raqamli savodxonlik, Ehtiyotkorlik va ogohlik, Xavfli veb-saytlar, Shifrlash (Encryption), Ma’lumotlar maskirovkasi, Kollektiv ma’lumotlar tahlili, Vaqtga bog’liq ketma-ketlik (Time-series data), Shubhali tranzaktsiyalar.

##article.abstract##

Bugungi raqamli dunyo kundan kunga yangi tahdidlar girdobiga tushib bormoqda, firibgarlar texnologiyani o’z quroliga aylantirib, moliyaviy xavfsizligimiz va shaxsiy ma’lumotlarimizga jiddiy zarar yetkazishmoqda. Ularning mohirona tarzda topayotgan yangi firibgarlik usullari tobora murakkablashayotgan bir paytda, mashinali o’rganish (machine learning) texnologiyalari raqamli xavfsizlikni ta’minlashda muhim vositalardan biri sifatida raqamli firibgarlikka qarshi ketayotgan  kurash maydoniga chiqdi.

Ushbu maqola raqamli firibgarlikning bugungi kundagi ko’rinishlari, shuningdek,  ularni oldini olishda mashinali o’rganish texnologiyalarining roli haqida so’z yuritadi. Raqamli firibgarlikka qarshi kurashda zamonaviy texnologiyalarning samaradorligi yoritiladi. Maqola nafaqat mavjud muammolarni ochib beradi, balki o’quvchini o’z xavfsizligini ta’minlash uchun zarur chora tadbirlarni ko’rishga undaydi.

##submission.citations##

1. “Fraud Analytics Using Descriptive, Predictive, and Social Network Techniques: A Guide to Data Science for Fraud Detection” Bart Baesens, Véronique Van Vlasselaer, Wouter Verbeke

2. “Credit Risk Analytics: Measurement Techniques, Applications, and Examples in SAS” Bart Baesens, Daniel Roesch, Harald Scheule

3. “Machine Learning for Asset Managers” Marcos López de Prado

4. “Artificial Intelligence in Finance” Yves Hilpisch

5. “Financial Signal Processing and Machine Learning” Ali N. Akansu

##submissions.published##

2024-12-13