DEKART KOORDINATALAR SISTEMASINING BA’ZI MASALALARGA TATBIQI
Keywords:
To‘g‘ri burchakli uchburchak, to‘g‘ri chiziq, piramida, kesma, qavariq to‘rtburchak.Abstract
Matematika fanining rivojlanishi bilan turli geometriya masalalarini yechish uchun qulay va samarali usullar ishlab chiqilgan. Bu usullardan biri Dekart koordinatalar tizimi bo‘lib, u geometriya va algebra orasidagi bog‘liqlikni o‘rnatadi. Ushbu tizimni XVII asrda fransuz olimi Rene Dekart ishlab chiqqan bo‘lib, bugungi kunda u matematikaning turli sohalarida muhim ahamiyatga ega.Dekart koordinatalar tizimi yordamida geometrik shakllar algebraik tenglamalar orqali tasvirlanadi. Bu esa nafaqat tekislikdagi, balki uch o‘lchovli fazodagi masalalarni ham tahlil qilish imkonini beradi. Tizimning asosiy afzalligi shundaki, u grafiklarni qurish, masofalarni hisoblash va shakllar orasidagi bog‘liqliklarni aniqlashni sezilarli darajada osonlashtiradi. Ushbu maqolada Dekart koordinatalar sistemasidan foydalanilib, turli geometrik va algebraik masalalarga, jumladan, uchburchak yuzini hisoblash, tengliklarni isbotlash, tenglamalarni yechishga tatbiq qilishda qo‘llaniladigan uslubiyati ko‘rsatilgan.
References
ADABIYOTLAR:
1. Nishonov T.S. Professional approach to teaching of elements of probability theory for students of economics. Наука и образование сегодня № 12 (59), 2020. 85-87 pp.
2. Ахлимирзаев А., Нишонов Т.С. Роль и значение практическо-профессионального подхода обучения теории вероятностей и математической статистики в подготовке будущих экономистов // Universum: психология и образование : электрон. научн. журн. 2021. 2(80). 12-17 с.
3. Sh.O. Alimov va boshqalar.. “Algebra” 9-sinf uchun darslik.-T.: “O’qituvchi” nashriyot matbaa ijodiy uyi, 2009-yil.
4.Adilbek Zaitov va boshqalar.. 10-sinf Algebra va analiz asoslari [Matn]: darslik / − Toshkent: Respublika ta’lim markazi, 2022-yil. − 192 b.
5. Israilov I., Pashayev Z. Geometriya. I, II-qismlar. O‘qituvchi, Toshkent, 2010.
6. Jo‘rayev T., Sadullayev A., Hudoyberganov G., Mansurov A., Vorisov A. Oliy matematika asoslari. 1-qism. O‘zbekiston, Toshkent, 1995.
7. Погорелов А.В. Аналитическая геометрия. Наука, Москва, 1968.
