ELASTIKLIK NAZARIYASI ASOSIDA HARORATNI HISOBGA OLIB, YUKLANISHLAR OSTIDAGI BALKANING EGILISHINI CHEKLI ELEMENTLAR USULIDA ALGORITM ISHLAB CHIQISH

Sh.M.Ismoilov; B.B.Orifjonov

##article.authors##

Sh.M.Ismoilov ##default.groups.name.author##
B.B.Orifjonov ##default.groups.name.author##

##semicolon##

elastiklik nazariyasi, harorat ta'siri, chekli elementlar usuli, balkani egilishi, deformatsiya, matematik model, qat'iylik matritsasi.

##article.abstract##

Mazkur maqolada elastiklik nazariyasi asosida haroratni hisobga olgan holda yuklanishlar ostidagi ikki tomoni mahkamlangan balkani egilish va deformatsiya jarayonlarini o‘rganish uchun chekli elementlar usulida algoritm ishlab chiqilgan. Matematik model sifatida balkani egilishining differensial tenglamasi qabul qilinib, harorat va tashqi yuklanishlar ta'sirini hisoblash mexanizmi ko‘rib chiqilgan. Ushbu algoritmda qat'iylik matritsalarining yig‘indisi va termal yuklanish hisoblari amalga oshirilgan. Natijada balkaning har bir tugunidagi siljishlar (egilish) va buralish burchaklari aniqlanib, grafik tasvirlar shaklida taqdim etilgan. Dasturiy ta'minot Python dasturlash tilida ishlab chiqilgan bo‘lib, matematik model va hisoblash algoritmini verifikatsiya qilish uchun foydalanilgan. Olingan natijalar yuklanish va harorat o‘zgarishi balkaning deformatsiyasiga sezilarli ta'sir ko‘rsatishini ko‘rsatadi. Ushbu yondashuv muhandislik inshootlarini loyihalashda aniq hisob-kitoblarni amalga oshirish uchun samarali vosita sifatida taklif etiladi.

##submission.authorBiographies##

Sh.M.Ismoilov

texnika fanlari bo’yicha falsafa doktori, NamMQI axborot tizimlari va texnologiyalari kafedrasi dotsenti.
B.B.Orifjonov

NamMQI axborot tizimlari va texnologiyalari kafedrasi magistranti

##submission.citations##

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

Zienkiewicz, O. C., & Taylor, R. L. (2005). The Finite Element Method: Its Basis and Fundamentals (6th Edition). Elsevier.

Timoshenko, S. P., & Gere, J. M. (1961). Theory of Elastic Stability. McGraw-Hill. Cook, R. D., Malkus, D. S., Plesha, M. E., & Witt, R. J. (2001). Concepts and Applications of Finite Element Analysis. John Wiley & Sons.

Reddy, J. N. (2006). An Introduction to the Finite Element Method (3rd Edition). McGraw-Hill. Logan, D. L. (2011). A First Course in the Finite Element Method. Cengage Learning.

Sadovskaya, I. A., & Chernykh, V. V. (2009). Thermal Stress Analysis of Structures. Springer.

Smith, I. M., & Griffiths, D. V. (2004). Programming the Finite Element Method. Wiley.