MIRZO ULUGʻBEK: HAYOTI VA ILMIY-MAʼRIFIY MEROSI
Keywords:
Kalit so’zlar : Mirzo Ulugʻbek, Samarqand rasadxonasi, Ziji Ko‘ragoniy, astronomiya, matematika, ilmiy meros, Markaziy Osiyo, Ulugʻbek madrasasi, ilm-fan tarixi, o‘rta asrlar, yulduzlar jadvali, trigonometriya, maʼrifatparvarlik, islom olami, Sharq uyg‘onishiAbstract
Annotatsiya : Ushbu maqola Mirzo Ulugʻbekning hayoti va ilmiy-maʼrifiy merosini o‘rganishga bag‘ishlangan. Mirzo Ulugʻbek (1394–1449) – Markaziy Osiyoning buyuk olimi va maʼrifatparvari bo‘lib, astronomiya, matematika va madaniyat rivojida o‘chmas iz qoldirgan. Ulugʻbekning Samarqandda qurdirgan rasadxonasi va Ziji Ko‘ragoniy nomli yulduzlar jadvali o‘sha davr ilm-fani uchun nodir yutuqlarni namoyon etgan. Maqolada uning Samarqand hokimi sifatida ilm-fanni qo‘llab-quvvatlashi, madrasalar va ilmiy maskanlarni tashkil etishi, shuningdek, astronomik kuzatuvlari va trigonometriya bo‘yicha kashfiyotlari tahlil qilinadi. Ulugʻbekning ilmiy merosi, xususan uning Zij kitobi, islom olamida va Gʻarbda ham yuksak baholangan va keyingi asrlarda yirik astronomlar tomonidan qo‘llanilgan. Maqola Ulugʻbekning ilmiy izlanishlarining zamonaviy ilm-fanga taʼsirini yoritadi hamda uning o‘z davrida va keyingi avlodlar uchun qanday ilhom manbai bo‘lganligini ko‘rsatadi.
References
Adabiyotlar ro’yxati:
1. Rizayeva, N. K. Ulugʻbek va uning ilmiy merosi. Toshkent: Fan, 1985. – 120 bet.
2. Bartold, V. V. Istoriya kul'turnoy zhizni Turkestana (Turkiston madaniy hayoti tarixi). Moskva: Nauka, 1927. – 450 bet.
3. Muxtorov, M. T. Ulugʻbek va Samarqand rasadxonasi. Toshkent: Fan, 1964. – 100 bet.
4. Lutfillaev, O. Mirzo Ulugʻbek va uning astronomiyasi. Toshkent: Oʻzbekiston, 1994. – 140 bet.
5. Sodiqov, A. A. Mirzo Ulugʻbekning astronomik merosi. Samarqand: Samarqand Davlat Universiteti nashriyoti, 1975. – 110 bet.
6. Saliba, George. Islamic Science and the Making of the European Renaissance. Cambridge, MA: MIT Press, 2007. – 350 bet.
7. North, John. The Norton History of Astronomy and Cosmology. New York: W. W. Norton & Company, 1995. – 500 bet.
8. Туракулов, Э. М., Ирбутаева, П. Ю., & Ирбутаева, Н. Д. (2024). ПРИРОДА–ЛУЧШАЯ АПТЕКА. ЦЕЛИТЕЛЬНЫЕ СВОЙСТВА КАЛИНЫ. Modern Scientific Research International Scientific Journal, 2(3), 84-89.
9. Irbutayeva, N. D., Irbutayeva, P. Y., & Mamatkulov, S. B. (2024). COMMUNICATIVE COMPETENCE WHEN USING TEXTS IN RUSSIAN LESSONS IN A FOREIGN LANGUAGE AUDIENCE. World of Scientific news in Science, 2(5), 236-242.
10. Turakulov, E., Mamatkulov, S., Irbutaeva, N., & Irbutaeva, P. RECURRENCE OF DERMATITIS AND PREGNANCY. TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYA, 27.
11. Dilshodovna, I. N., Yusufzoda, I. P., & Muradullaevich, T. E. (2024). THE IDEA OF “COGNITIVE ACTIVITY”: RETROSPECTIVE ANALYSIS. Journal of new century innovations, 51(2), 94-97.
12. Turakulov, E. M., Mamatkulov, S. B., & Irbutaeva, N. D. (2024). PROFESSIONAL AND PERSONAL QUALITIES OF A MODERN TEACHER. World of Scientific news in Science, 2(4), 321-325.
13. Ирбутаева, Н. Д. (2024). МЕТОДИКА РАБОТЫ С СИНОНИМАМИ И АНТОНИМАМИ В МЛАДШИХ КЛАССАХ. GOLDEN BRAIN, 2(17), 14-18.
