XALQARO HUQUQDA DAVLAT SUVERENITETI VA ARALASHMASLIK TAMOYILI
Keywords:
Kalit so‘zlar: Xalqaro huquq, davlat suvereniteti, aralashmaslik tamoyili, Birlashgan Millatlar Tashkiloti, javobgarlikni himoya qilish (R2P), xalqaro aralashuv, davlatlararo munosabatlar, xalqaro tashkilotlar, inson huquqlari, ekstrateritorial yurisdiktsiya, global xavfsizlik, ichki ishlar, siyosiy suverenitet.Abstract
Annotatsiya: Mazkur maqolada xalqaro huquqda davlat suvereniteti va aralashmaslik tamoyilining ahamiyati va uning amaliyotdagi qo‘llanilishi tahlil qilinadi. Davlat suvereniteti xalqaro huquqda davlatlarning o‘z hududidagi mustaqil boshqaruvini anglatadi va bu tamoyil davlatning ichki ishlariga tashqi aralashuvni rad etadi. Aralashmaslik tamoyili esa, aynan shu prinsipga asoslanadi va davlatlar o‘rtasidagi munosabatlarni tartibga soluvchi xalqaro huquqning eng muhim qoidalaridan biridir.Maqolada, aralashmaslik tamoyilining tarixiy rivojlanishi, Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT) va boshqa xalqaro tashkilotlarning ushbu tamoyilga qanday qarashlari, shuningdek, xalqaro huquqda davlatlar o‘rtasidagi aralashuvga ruxsat berilishi kerak bo‘lgan holatlar tahlil qilinadi.
References
1. BMT Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi (1948).
2. Javobgarlikni himoya qilish (Responsibility to Protect, R2P) prinsipini qo‘llash: BMT va xalqaro tashkilotlar nuqtai nazari (2014).
3. Xalqaro huquq: Asoslar va amaliyot. M. T. Xudoyberdiyev, Toshkent, 2021.
4. BMT Xavfsizlik Kengashi va xalqaro tinchlikni ta’minlash: Xalqaro huquqda davlat suvereniteti (2018).
5. Yevropa Kengashi: Xalqaro huquqdagi roli va aralashmaslik tamoyili. O. S. Karimov, Toshkent, 2022.
6. Xalqaro iqtisodiy huquq va davlat suvereniteti. S. Z. Tursunov, Nyu-York, 2020.
7. Xalqaro jinoiy huquq va davlatlarning aralashmaslik tamoyili. M. R. Qodirov, Toshkent, 2021.