ЖОМЕЪУ-Л-БАЁН ТАФСИРИДА ТАБАРИЙНИНГ УСЛУБИ: ЛУҒАТ ВА РИВОЯТЛАРНИНГ ЎЗАРО УЙҒУНЛИГИ
Keywords:
Калит сўзлар: Табарий, Жомеъу-л-баён, тафсир, ривоят, луғат, араб тили, ривоятга асосланган тафсир, исломий илмлар, Қуръон тафсири, услуб, таъвил.Abstract
Аннотация: Мазкур мақолада Имом Табарийнинг машҳур "Жомеъу-л-баён" тафсиридаги услуби, хусусан, луғат ва ривоятларнинг ўзаро уйғунликда қўлланилиши таҳлил қилинади. Табарий тафсирида Қуръон оятларини тушунтиришда ривоятларга асосланиб, уларни луғат ва араб тили қоидалари орқали изоҳлашга катта аҳамият беради. Унинг ушбу илмий ёндашуви ривоят ва луғат илмининг ўзаро боғлиқлигини кўрсатади ҳамда Қуръон тафсирини ҳар томонлама тушунишда муҳим восита ҳисобланади. Мақолада шунингдек, Имом Табарийнинг услуби исломий илмлар ривожига қўшган ҳиссаси юзасидан ҳам ёритилади.
References
ФОЙДАЛАНИЛГАН МАНБА ВА АДАБИЁТЛАР
1. Абу Довуд. Илм. // Сунан Абу Довуд. – Қоҳира, Дорул-Кутуб ал-Илмия, ҳ. 5.
2. Термизий. Тафсир. // Жомиъ ат-Термизий. – Қоҳира, Дорул-Кутуб ал-Илмия, ҳ. 1.
3. Табарий. Жомиъу-л-баён. – Қоҳира, Дорул-Ихё ал-Кутуб ал-Арабия, 1954-1957.
4. Ибн ан-Надим. Ал-Феҳрист. – Қоҳира, Дорул-Маариф, 1964. – С. 291-293.
5. Хатиб ал-Бағдодий. Тариху Бағдод. – Қоҳира, Дорул-Ихё ас-Сурия, 1950. – Ж. 2. – С. 162-168.
6. Ибн ал-Жавзий. Ал-Мунтазам. – Қоҳира, Дорул-Кутуб ал-Исломия, 1968. – Ж. 6. – С. 170.
7. Яқут. Муҷамул-удабоъ. – Қоҳира, Дорул-Хилол, 1956. – Ж. 18. – С. 40-94.
8. Ибн ал-Кифтӣ. Инбаҳур-рувот. – Қоҳира, Дорул-Кутуб ал-Исломия, 1955. – Ж. 3. – С. 89-0.
9. Заҳабий. Тазкиратул-ҳуффоз. – Қоҳира, Дорул-Маариф, 1968. – Ж. 2. – С. 710-716.
10. Заҳабий. Мизонул-Иътидол. – Қоҳира, Дорул-Кутуб ал-Исломия, 1950. – Ж. 3. – С. 498-499.
11. Ибн ал-Жазарий. Ғоятун-Нихоя. – Қоҳира, Дорул-Маариф, 1965. – Ж. 2. – С. 106-108.
12. Ибн Ҳажар. Лисанул-Мизон. – Қоҳира, Дорул-Ихё ат-Турос ал-Исломий, 1970. – Ж. 5. – С. 100-103.
13. Суютий. Ал-Итқан. – Қоҳира, Дорул-Маариф, 1975. – Ж. 4. – С. 212.
14. Ҳаджжи Халифа. Кашфуз-зунун. – Истанбул, Топқопи, 1941. – Ж. 1. – С. 437.
15. Мустафо б. Муҳаммад ал-Бобий ал-Ҳалабий. Феҳрист. – Қоҳира, 1321. – С. 2.
16. Саркис. Муҷам. – Қоҳира, 1928. – Ж. 2. – С. 1231.
17. Брокелманн. GAL. – Лейпциг, 1898. – Ж. 1. – С. 149; Suppl. – 1937. – Ж. 1. – С. 217.
18. Сезгин, Ф. GAS. – Лейден, 1967. – Ж. 1. – С. 323-328.
19. Монте, Э. Ле Қуръан (Introduction). – Париж, 1949. – С. 59.
20. Голдзиҳер, И. Мазоҳибут-Тафсир ал-Исломий. – Қоҳира, 1374/1955. – С. 107-120.
21. Ҳусейн, М. эЗ-Заҳабий. Ат-Тафсир вал-Муфассирун. – Қоҳира, 1381/1961-62. – Ж. 1. – С. 205-224.
22. Ахмад Муҳаммад ал-Ҳавфий. Ат-Табарий. – Қоҳира, 1390/1970. – С. 85-172.
23. Билмен. Тафсир тарихи. – Истанбул, 1963. – Ж. 1. – С. 363-368.
24. Абдулҳалим Маҳмуд. Манаҳижул-Муфассирин. – Қоҳира, 1978. – С. 39-46.
25. Керомат Раъно Ҳусейний. "Нусха-и Кўҳан аз Тарҷумаи Тафсир Табарий". // Яғмо, ХХ/12. – Теҳрон, 1346. – С. 646-650.
26. Муҳаммад Абдулғаний Ҳасан. "Аҳдесу ма нушира фил-махтутатил-арабийя". // Мажаллатул-Китабил-Арабий / Arabic Book Journal. – Қоҳира, 1971. – С. 5.
27. Ахмад Ҳаттоб ал-Умар. "Ат-Табарий ан-Наҳвий ал-Куфий мин хилоили тафсириҳ". // Адабур-Рофидейн, IX. – Мосул, 1978. – С. 235-263.
28. Ишилтан, Ф. "Табарий". // Ислом Ансиклопедияси. – Истанбул, 1960. – Ж. 11. – С. 595.
