MIRZO ULUGBEK ULUG XUKMDOR VA OLIM
Ключевые слова:
Kаlit so'zlаr: Ulug'bek, hukmdor, olim, astronomiya, matematika, rasadxona, ilmiy meros, Temuriylar, Samarqand, Zij-i-Sultoni.Аннотация
Mirzo Ulug'bek (1394–1449) — Temuriylar sulolasining buyuk hukmdori va olimi bo'lib, uning ilm-fanga qo'shgan hissasi o'zgacha ahamiyatga ega. Uning hukmdorligi davrida Samarqandda ilm-fan va madaniyatning yuksalishi boshlandi. Ulug'bek astronomiya, matematikada ilmiy ishlar olib borib, o'z vaqtida dunyodagi eng ilg'or astronomik tadqiqotlarni amalga oshirdi. U Samarqandda dunyodagi eng zamonaviy rasadxonani tashkil etib, bu yerda yirik astronomik tadqiqotlar olib borildi. Ulug'bekning "Zij-i-Sultoni" asari astronomiya sohasida katta ahamiyatga ega bo'lib, uning ishlaridan keyingi avlodlar ham foydalanishdi. Shuningdek, uning matematikadagi yutuqlari, geometriya va algebra sohalaridagi tadqiqotlari ham ilmiy rivojlanish uchun muhim rol o'ynagan. Mirzo Ulug'bekning ilmiy merosi nafaqat O'rta Osiyoda, balki butun dunyo ilm-fanida o'z izini qoldirgan. Maqolada Mirzo Ulug'bekning siyosiy va ilmiy faoliyati, uning ilmiy markazi sifatida Samarqanddagi rasadxonasi, astronomik tadqiqotlari va ulug' olim sifatida merosi tahlil qilinadi.
Библиографические ссылки
1. Mirzo Ulug'bek. (1992). Mirzo Ulug'bek va uning ilmiy merosi. Toshkent: Fan. (Beti: 45-67)
2. Bobojonov, F. (2003). Mirzo Ulug'bek va astronomiya tarixi. Toshkent: O'zbekiston. (Beti: 12-33)
3. Iskandarov, A. (1997). Mirzo Ulug'bek: tarixiy portret. Toshkent: Sharq. (Beti: 22-48)
4. Akhmedov, A. (2001). Mirzo Ulug'bek va uning davrining ilmiy yutuqlari. Toshkent: Uzbekiston. (Beti: 5-16)
5. Bunyodov, R. (2000). Mirzo Ulug'bek va o‘rta asrlar ilm-fanining rivoji. Toshkent: Fan. (Beti: 101-118)
6. Tashkent, M. (2005). Mirzo Ulug'bek: ilmiy meros va madaniy yutuqlar. Toshkent: Yangi nashr. (Beti: 76-89)
7. Avdyonov, M. (1998). Mirzo Ulug'bek va astronomiya ilmiy maktabi. Toshkent: Turon. (Beti: 35-53)
8. Gulyamov, T. (2002). Ulug'bek va uning yirik ilmiy yutuqlari. Buxoro: (B 50-67)
9. Mirza, A. (2004). Mirzo Ulug'bek: ulug‘ hukmdor va ilm-fan olimi. Toshkent: Akademiya. (Beti: 12-29)
10. Abdullayev, S. (1996). Mirzo Ulug'bek va Astronomiya Atlasining yaratilishi. Samarqand: Farg'ona. (Beti: 80-95)
