TAFAKKUR TARAQIYOTINING BOSQICHLARI. SHARQ FALSAFASI
Keywords:
Kalit so’zlar: dialektika, mutlaq ruh, tarix, falsafa,borliq,anglash, harakat,taʼsir, mavjud,ong.Abstract
Anotatsiya: Ushbu maqolada tafakkur – bu inson aqliy faoliyatining murakkab
jarayoni bo‘lib, fikrlash va anglash qobiliyatini ifodalaydi. Sharq falsafasida tafakkur
taraqqiyoti bosqichlari insonning ilmiy va ma’naviy kamolotini tushuntiruvchi muhim
g‘oyalardan biri sifatida o‘rganiladi. Bu bosqichlar fikrlash jarayonining rivojlanishini
izchil tushuntiradi va shaxsning dunyoqarashini kengaytiradi.
Sharq mutafakkirlari tafakkur jarayonini bosqichma-bosqich rivojlanadigan
uzluksiz jarayon deb hisoblashgan. Ularning fikriga ko‘ra, tafakkur dastlab sezgilardan
boshlanib, keyinchalik idrok, mulohaza va xulosa chiqarish darajalariga ko‘tariladi.
Har bir bosqich insonning ilmiy va axloqiy kamolotida muhim ahamiyatga ega.
References
Foydalanilgan adabiyotlar.
1. Ibn Sina (Avicenna), "Kitob al-Shifa" (Shifo Kitobi) – Ibn Sina falsafasi, aql va ilm,
ruhiyat haqida mukammal izlanishlarni o‘z ichiga oladi.
2. Farobiy, "Fozil shahar" (The Virtuous City) – Jamiyat va siyosat, axloqiy qadriyatlar
haqida o‘ylashni ta'kidlaydigan asar.
3. Jaloliddin Rumi, "Masnavi" (The Masnavi) – Tasavvuf va ma'rifatga oid tasavvufiy asar
bo‘lib, insonning ruhiy taraqqiyoti va ilohiy haqiqatni izlashni tasvirlaydi.
4. Ibn Arabi, "Fusus al-Hikam" (The Ringstones of Wisdom) – Ilm va tasavvufni, haqiqatni
anglash va ma'rifatni o‘rganish haqidagi asar.
5. Al-G‘azoli, "Ihya' ulum al-din" (The Revival of the Religious Sciences) – Axloqiy va
diniy tafakkur, ruhiy poklanish haqida yozilgan asar.
6. Platon, "Respublika" (The Republic) – Falsafa, axloq, adolat haqida qarashlarni
shakllantirgan asar.
7. Aristotel, "Nikomax axloqi" (Nicomachean Ethics) – Ahlokiy qadriyatlar va axloqiy
tafakkur haqida.
