QADRIYAT FALSAFASI
Keywords:
Kalid sõzlar: Qadriyat, Axloq, Ma'naviyat, Adolat, Erkinlik, To'g'ri va noto'g'ri, Baxt, Tamoyil, FalsafaAbstract
Anantatsiya Qadriyat falsafasi, insoniyatning axloqiy va ijtimoiy qadriyatlarini,
shuningdek, hayotdagi maqsad va idealari o'rganadigan falsafiy yo'nalishdir. Ushbu
falsafa qadriyatlar qanday shakllanadi, ularning ijtimoiy va madaniy tizimlarga qanday
ta'sir ko'rsatishini, shuningdek, individning axloqiy qarashlarini qanday tashkil etishini
o'rganadi. Qadriyat falsafasining asosiy masalalari hayotning mazmuni, to'g'ri va
noto'g'ri, yaxshi va yomonni ajratish, va shaxsning axloqiy va ma'naviy yo'nalishlari
bilan bog'liqdir.
References
1. Aristotel, "Nikomax axloqi" – Aristotelning axloqiy qadriyatlar va erdemlar
haqidagi asari qadriyatlar falsafasining asosiy manbalaridan biridir. U baxtga
erishish va axloqiy erdemlarning ahamiyatini o'rgatadi.
2. Immanuel Kant, "Amal qilishning axloqiy tamoyillari" – Kantning deontologik
axloq falsafasi, odatdagi to'g'ri va noto'g'ri haqidagi tushunchalarni belgilaydi.
Uning asari axloqiy majburiyatlarni va insonning erkinlik tamoyillarini tushunishga
yordam beradi.
3. John Stuart Mill, "Utilitarizm" – Utilitarizm, jamiyatga eng katta foyda keltiradigan
amallarni tanlashni ta'kidlaydi. Millning asari qadriyatlar falsafasining ijtimoiy va
amaliy jihatlarini o'rganadi.
4. Friedrich Nietzsche, "Axloqning genealogiyasi" – Nietzsche qadriyatlar va axloqiy
tizimlarni tahlil qilish orqali insoniyatning ruhiy va ma'naviy rivojlanishini
o'rganadi.
5. Jean-Paul Sartre, "Existensializm va inson erkinligi" – Sartrening mavjudlik
falsafasi, erkinlik va individning shaxsiy mas'uliyati haqidagi qarashlarini o'z ichiga
oladi. Bu asar qadriyatlar va erkinlikning falsafiy asoslarini tushunishga yordam
beradi.
6. Alfred North Whitehead, "Ijtimoiy qadriyatlar" – Whitehead ijtimoiy qadriyatlar va
jamiyatdagi moral tamoyillarni o'rganish orqali jamiyat rivoji haqida fikr yuritadi.
7. Martha Nussbaum, "The Fragility of Goodness" – Nussbaumning asari qadriyatlar,
baxt va axloqiy tanlovlar bilan bog'liq muammolarni tahlil qiladi va qadriyatlarning
inson hayotidagi o'rnini o'rganadi.
8. Tariq Ramadan, "Qadriyatlar va ijtimoiy adolat" – U musulmon qadriyatlari va
ijtimoiy adolatni falsafiy nuqtai nazardan o'rganadi, qadriyatlarning jamiyatdagi
o'rni va ahamiyatini tahlil qiladi.