JST DOIRASIDA SUBSIDIYALARNI HUQUQIY TARTIBGA SOLISHNING AHAMIYATI: O‘ZBEKISTON MISOLIDA
Keywords:
Kalit so‘zlar: Jahon savdo tashkiloti (JST); subsidiyalar tizimi; xalqaro savdo; man qilingan subsidiyalar; amalga oshirilishi mumkin bo'lgan subsidiyalar; reyting tizimi; O'zbekiston; JST integratsiyasi; xalqaro savdo huquqi; iqtisodiy modernizatsiya.Abstract
Annotatsiya
Ushbu maqolada O'zbekistonning Jahon savdo tashkilotiga (JST) a'zo bo'lish
jarayonida subsidiyalar tizimini moslashtirish masalasini o'rganadi. Maqolad JSTning
Subsidiyalar va Kompensatsiya choralari to'g'risidagi bitimi talablari, O'zbekistonning
amaldagi subsidiyalar tizimi va uni xalqaro talablarga moslashtirish yo'llari tahlil
qilingan. JSTga a'zo bo'lish jarayonida O'zbekiston oldida turgan asosiy
muammolardan biri - bu milliy subsidiyalar tizimini tashkilot talablariga
muvofiqlashtirish ekanligi aniqlangan. Natijalarga ko'ra, O'zbekistonning 193-sonli
prezident qarori va 2025-2027 yillar uchun rejalashtirilgan subsidiyalar tizimi JST
talablariga to'liq mos kelmasligi mumkin. Xususan, reyting asosidagi subsidiyalar
taqsimoti tizimi xalqaro savdo qoidalariga zid deb topilishi mumkinligi aniqlangan.
Muammoning yechimi sifatida Janubiy Koreya va Yevropa Ittifoqi tajribasiga
asoslangan holda, subsidiyalar tizimini vertikal tizimdan gorizontal tizimga o'tkazish,
innovatsion rivojlanish va "yashil" texnologiyalarga yo'naltirilgan subsidiyalarni
ko'paytirish taklif etilgan. Tadqiqot natijalari O'zbekistonning JSTga a'zo bo'lish
jarayonida subsidiyalar tizimini takomillashtirish bo'yicha amaliy tavsiyalar ishlab
chiqishga xizmat qiladi.
References
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Irwin, D. A. (1995). The GATT in Historical Perspective. The American Economic
Review, 85(2), 323–328. http://www.jstor.org/stable/2117941
2. Pauwelyn, J. (2005). The Transformation of World Trade. Michigan Law Review,
104(1), 1–65. http://www.jstor.org/stable/30044497
3. World Trade Organization. (n.d.). Accession in perspective. Retrieved from
https://www.wto.org/english/thewto_e/acc_e/cbt_course_e/c1s1p1_e.htm
4. S., E. (2024). O’zbekiston 2026-Yilgacha JSTGA a’zo Bo’lmoqchi. Retrieved from
https://www.gazeta.uz/oz/2024/05/30/wto/
5. Azizbek Urunov: JSTga a’zo Bo’lish o’zbekiston iqtisodiyotini 17%Ga Oshiradi.
(2024). Retrieved from https://uzreport.news/economy/azizbek-urunov-jstga-a-zo-
bo-lish-o-zbekiston-iqtisodiyotini-17-ga-oshiradi
6. O’zbekistonning JSTGA a’zo bo’lishi iqtisodiyotning 0,5%ga o’sishini
ta’minlaydi. (2023a). Retrieved from https://www.spot.uz/oz/2023/12/06/wto-
perspectives/
7. Rahmonqulova, N. X., & Xodjayev, B. K. (2019). Xalqora Iqtisodiy Huquq.
Toshkent Davlat Yuridik Universiteti
8. Verkuijl, C., van Asselt, H., Moerenhout, T., Casier, L., & Wooders, P. (2017).
Disciplining Subsidies under the WTO. In Tackling Fossil Fuel Subsidies through
International Trade Agreements (pp. 14–22). Climate Strategies.
http://www.jstor.org/stable/resrep16315.7
9. Hwang, H. (2018). Entrusted or Directed Subsidies in WTO Disputes. Journal of
International and Area Studies, 25(2), 21–36.
https://www.jstor.org/stable/26909942
10. H., S. (2024). “Barcha uchun teng sharoitlar”. Qonunchilikni JST bitimlariga
muvofiqlashtirish to‘g‘risidagi farmon haqida asosiy ma’lumotlar. Retrieved from
https://www.gazeta.uz/oz/2024/06/04/wto/
11. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni, 03.06.2024 yildagi PF-85-son
12. Kun.uz. (2024). 2025 yilda qaysi yo’nalishga Qancha Subsidiya Ajratiladi?
Retrieved from https://kun.uz/43647905
13. O‘zbekiston Respublika Iqtisodiyot va Moliya vazirligi. (2024.). Budjetnoma 2025-
2027.
14. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori, 24.05.2024 yildagi PQ-193-son
15. Yi, S. (2020). Evaluation and development of Korea’s national plan for resource
circulation towards a circular economy. Energy & Environment, 31(7), 1129–1146.
https://www.jstor.org/stable/26960852
16. Juan Jorge Piernas López, 'The transformation of EU State aid law … and its
discontents', (2023), 60, Common Market Law Review, Issue 6, pp. 1623-1654,
https://kluwerlawonline.com/journalarticle/Common+Market+Law+Review/60.1/
COLA2023118
