ARDUINO ORQALI HARAKAT SENSORLARI TIZIMINI YARATISH
##semicolon##
Kalit so‘zlar: Arduino, Harakat datchigi, Signalizatsiya tizimi, , relé, LED, buzzer, xavfsizlik tizimi, IoT (Internet of Things), digital pin, analog pin, signal, GND va VCC, triggering, Arduino Uno, ma'lumot o'qish, harakat aniqlash tizimi, interfeys, serial monitor, avtomatik tizim, energiya tejash, jumper kabellari, xavfsizlik ogohlantirish, arduino dasturlash.##article.abstract##
Annotatsiya
Ushbu maqolada Arduino platformasidan foydalanib harakatni aniqlovchi
datchiklar (PIR va ultratovush datchiklari) asosida harakatga javob beruvchi
signalizatsiya tizimini yaratish jarayoni batafsil yoritilgan. Loyihaning asosiy maqsadi
– harakat sodir bo‘lganda tezkor signal beradigan tizimni ishlab chiqishdir.
Maqolada datchiklarning ishlash tamoyillari, Arduino mikrokontrollerining
vazifalari va ularga asoslangan dasturlash usullari ko‘rib chiqiladi. Xususan, harakatni
aniqlagan paytda buzzer yoki LED orqali signal beruvchi tizimning elektron sxemasi
va dasturiy ta'minoti taqdim etiladi. Tadqiqotda PIR datchikning infraqizil nurlar
yordamida harorat o‘zgarishini aniqlash imkoniyati va ultratovush datchikning
to‘siqlarga nisbatan masofani aniqlash prinsiplari yoritilgan.
Bundan tashqari, maqola xavfsizlik tizimlarida bunday tizimlarning amaliy
qo‘llanilishiga alohida urg‘u beradi. Loyihaning amaliy ahamiyati shundaki, uni uy
xavfsizlik tizimlari, ofis muhofazasi yoki avtomatlashtirilgan kuzatuv tizimlariga
qo‘llash mumkin. Annotatsiyada ta’kidlanishicha, kelajakda bu tizimga simsiz aloqa
modullari yoki SMS orqali xabardor qilish funksiyasini qo‘shish kabi qo‘shimcha
imkoniyatlar ham kiritilishi mumkin.
Tadqiqotning natijalari shuni ko‘rsatadiki, Arduino asosidagi harakatga sezgir
signalizatsiya tizimlari arzon va oson amalga oshiriladigan, lekin samarali xavfsizlik
yechimidir. Ushbu tizim harakatni sezgan zahoti tezkor javob berish orqali atrofdagi
har qanday o‘zgarishga darhol munosabat bildiradi.
##submission.citations##
Adabiyotlar
1. Monk, S. (2013). Programming Arduino: Getting Started with Sketches. McGraw-
Hill Education. – Arduino dasturlashning amaliy yondashuvlari.
2. McRoberts, M. (2013). Arduino Workshop: A Hands-On Introduction with 65
Projects. No Starch Press. – Arduino bilan har xil loyihalarni yaratish bo‘yicha
qo‘llanma.
3. PIR Sensor ma'lumotlar varaqasi (Datasheet): Harakat datchiklarining texnik tavsifi
va ishlash tamoyillari.
4. Ultrasonik datchik ma'lumotlar varaqasi: HC-SR04 ultratovush datchigi haqida
texnik ma'lumotlar.
5. Zambare, S., & Chavan, N. (2018). "IoT Based Home Security System Using PIR
Sensor and GSM Module." International Journal of Advanced Research in
Computer Engineering & Technology (IJARCET)
6. Bakr, S. M., & Abdel-Hamid, E. (2019). "Design and Implementation of a Motion
Detection Security System Using PIR Sensor and GSM Module." International
Journal of Electronics and Communication Engineering.
7. SparkFun Electronics: Elektron komponentlar va datchiklar haqida qo‘llanmalar.
SparkFun
8. Adafruit Industries: Harakat datchiklari va Arduino modullari bo‘yicha
qo‘llanmalar. Adafruit
9. Johnson, D. (2020). "Home Automation and Security Using Arduino and PIR
Sensors." Electronics Projects Journal.
10. Muhandislik elektronika qo‘llanmalari: Harakat sensorlarining muhandislik
amaliyotidagi qo‘llanilishi bo‘yicha maqolalar.
11. IEEE Xplore raqamli kutubxonasi: Arduino asosidagi xavfsizlik tizimlari bo‘yicha
ilmiy maqolalar to‘plami..
